Trigeminal Nevralji
Trigeminal nevralji, yüzün bir tarafında ani ve şiddetli ağrıdır. Ağrı genellikle yüzün alt kısmında hissedilir ve diş fırçalama, yemek yeme ve konuşma gibi yüz uyaranlarıyla tetiklenir. Trigeminal nevralji kadınları erkeklerden daha sık etkiler ve genellikle orta yaşlarda başlar.
Trigeminal nevralji, trigeminal sinirin kafatasının içinde, genellikle trigeminal sinirin bir kısmına baskı yapan yakındaki bir damarın sıkışmasından kaynaklanır.
TRİGEMİNAL NEVRALJİNİN SEMPTOMLARI NELERDİR?
- Elektrik çarpması gibi hissedilebilen şiddetli, vurucu veya dürtücü ağrı atakları
- Yüze dokunma, çiğneme, konuşma veya diş fırçalama gibi şeylerin tetiklediği spontan ağrı atakları
- Birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar süren ağrı atakları
- Yüz spazmları ile oluşan ağrı
- Yanak, çene, dişler, diş etleri, dudaklar veya daha az sıklıkla göz ve alın dahil olmak üzere trigeminal sinir tarafından sağlanan bölgelerde ağrı
- Bir seferde yüzün bir tarafını etkileyen ağrı
- Geceleri uyurken nadiren ortaya çıkan ağrı
- Zamanla daha sık ve yoğun hale gelen saldırılar
TEDAVİ
Hastalarda ilaç tedavisi ilk seçenektir ve çoğu zaman en azından bir dereceye kadar ağrı kontrol edilebilir. Fakat, trigeminal nevralji uzun vadeli bir durumdur ve iyilik dönemleri genellikle zamanla kısalır. Tıbbi tedaviyle rağmen trigeminal nevralji daha sık ve yoğun hale geldiğinde ameliyat önerilir.
Mikrovasküler Dekompresyon: Cerrahi prosedür “mikrovasküler dekompresyon” olarak adlandırılır ve genellikle mikroskop kullanılarak yapılan bir işlemdir. Bu prosedür, sinir ile temas halinde olan kan damarlarının yerini değiştirmeyi amaçlamaktadır. Mikrovasküler
dekompresyon sırasında ağrınızın olduğu tarafta kulağınızın arkasından bir kesi yapılır. Ardından kafatasınızdaki küçük bir delikten trigeminal sinirle temas halinde olan atardamarları sinirden uzaklaştırılır ve sinir ile atardamarlar arasına yumuşak bir yastık yerleştirilir. Mikrovasküler dekompresyon, ağrıyı uzun yıllar başarıyla ortadan kaldırabilir veya azaltabilir, ancak her 10 kişiden üçünde ağrı 10 yılda tekrarlayabilir. Mikrovasküler dekompresyonun işitme azalması, yüzde zayıflık, yüzde uyuşma, felç veya diğer komplikasyonlar gibi bazı riskleri vardır.
Radyocerrahi (Gamaknife - Cyberknife): Bu prosedürde, trigeminal sinirinizin köküne odaklanmış bir radyasyon dozu yönlendirilir. İyileşme kademeli olarak gerçekleşir ve bir aya kadar sürebilir. Beyin stereotaktik radyocerrahisi, çoğu insan için ağrıyı gidermede başarılıdır. Ancak, tüm prosedürler gibi, genellikle 3 ila 5 yıl içinde tekrarlama riski vardır. Ağrı tekrarlarsa işlem tekrarlanabilir veya alternatif bir işlem yapılabilir. Yüz uyuşması yaygın bir yan etkidir ve işlemden aylar veya yıllar sonra bile devam edebilir.
Radyofrekans termal ablazyon: Bu prosedür, ağrı ile ilişkili sinir liflerini seçici olarak yok eder. İğne ile sinir köküne ulaşılarak radyofrekans uygulanır. Amaç ısı oluşturarak ağrı üreten sinirde lezyon oluşturmaktır. Radyofrekans termal lezyon genellikle işlemden sonra yüzde geçici bir uyuşma olabilir. Ağrı üç ila dört yıl sonra geri dönebilir.
Çocuklarda Beyin Tümörleri
Pediatrik beyin tümörleri, çocuklarda beynin kendisinden yada onu çevreleyen dokulardan meydana gelen anormal hücre kitleleri veya büyümeleridir. Pek çok farklı pediatrik beyin tümörü türü mevcuttur. Bunların bazıları iyi huylu iken bazıları ne yazıkki kötü huyludurlar.
Tedavi ve iyileşme şansı (prognoz), tümörün tipine, beyindeki konumuna, yayılıp yayılmadığına ve çocuğunuzun yaşına ve genel sağlığına bağlıdır. Sürekli olarak yeni tedaviler ve teknolojiler geliştirildiğinden, tedavilerde değişmektedir.
KLİNİK BELİRTİLER
Çocuklarda beyin tümörünün belirti ve semptomları büyük ölçüde değişir ve beyin tümörü tipine, boyutuna, konumuna ve büyüme hızına bağlıdır. Semptomlar diğer bir çok klinik durumdada ortaya çıkabileceğinden beyin tümörüne bağlı olduğunu ayırmak kolay değildir.
Çocuklarda beyin tümörüne bağlı daha sık görülen semptomlarından bazıları şunlardır:
- Sık sık ve şiddetli olabilen baş ağrıları
- Kafada artan basınç hissi
- Açıklanamayan mide bulantısı veya kusma
- Ani başlayan görme sorunları, örneğin çift görme
Tümörün konumuna bağlı olarak diğer olası belirti ve semptomlar şunları içerir:
- Bebeklerde bıngıldağın gergin yada kabarık olması
- Nöbetler
- Anormal göz hareketi
- Konuşma bozukluğu
- Yutma güçlüğü
- İştah kaybı; veya bebeklerde, beslenme zorluğu
- Dengede bozukluğu
- Yürümekte zorluk
- Kol veya bacakta zayıflık veya his kaybı
- Yüzün bir tarafında zayıflık veya sarkma
- Hafıza sorunları
- Kişilik veya davranış değişiklikleri
- İşitme sorunları
TÜMÖRE NEDEN OLAN ETKENLER
Bir çok oluda pediatrik beyin tümörlerinin kesin nedeni bilinmemektedir.
Bu tümörler tipik olarak beynin kendi hücrelerinden köken alan tümörleridir. Normal hücrelerin DNA'larında hatalar (mutasyonlar) olduğunda başlar. Bu mutasyonlar, hücrelerin artan oranlarda büyümesine ve bölünmesine ve sağlıklı hücreler ölürken yaşamaya devam etmesine izin verir. Sonuç olarak anormal hücreler birikerek kitle oluşturan tümörü oluşturur.
Medulloblastom veya ependimom gibi bazı beyin tümörleri çocuklarda daha sık görülür. Nadir olmakla birlikte, ailede beyin tümörü öyküsü veya ailede genetik sendrom öyküsü bazı çocuklarda beyin tümörü riskini artırabilir.
TEDAVİ
Pediatrik beyin tümörü tedavisi, tümörün tipine, boyutuna ve konumuna, ayrıca çocuğunuzun yaşına ve genel sağlığına bağlıdır.
Ameliyat
Beyin tümörü ameliyat için erişilebilir bir yerde bulunuyorsa, çocuğunuzun mümkün olduğunca güvenli bir şekilde beyin tümörünü çıkarmak için çalışIır.
Bazı durumlarda, tümörler küçüktür ve çevreleyen beyin dokusundan ayrılması kolaydır, bu da cerrahi olarak tam olarak çıkarılmasını mümkün kılar. Fakat bazen tümörler çevreleyen dokudan ayrılamazlar veya beyindeki hassas bölgelerin yakınında bulunurlar ve bu da ameliyatı riskli hale getirir. Bu durumlarda cerrahi sırasında tümörün mümkün olduğu kadar çoğunun çıkarılması amaçlanır. Beyin tümörünün bir kısmını çıkarmak bile belirti ve semptomları azaltmaya yardımcı olabilir.
Pediatrik beyin tümörünü çıkarmak için yapılan cerrahi, enfeksiyon ve kanama gibi riskler taşır. Diğer riskler, çocuğunuzun beyninin tümörün bulunduğu kısmına bağlı olabilir. Örneğin, göze bağlanan sinirlerin yakınındaki bir tümör üzerinde yapılan cerrahi, görme kaybı riski taşıyabilir.
Cerrahi ile çıkarılan tümör alanında uzman patologlar tarafından incelenerek histolojik tanısı konulur. Konulan tanıya bağlı olarak radyoterapi, kemoterapi yada radyocerrahi (gamaknife, cyberknife) tedaviye eklenebilir.