Anevrizma (Damar Baloncukları)

Anevrizma olarak adlandırdığımız hastalıklar genellikle atardamarların, yani arterlerin damar duvarının pekçok nedenle zayıflaması sonrası oluşan ve görünüş itibarıyla baloncuğu benzeyen hastalığıdır. Beyin damar anevrizması sigara, hipertansiyon, diabet ve ateroskleroza ikincil gelişebildiği gibi, bazı hastalarda ırsen geçen bir kısım hastalıklarla (polikistik böbrek hastalığı gibi) beraber de karşımıza çıkabilir. Anevrizma hastalarında en çok korkulan durum kanama olmasıdır. Bu durum bazen tansiyonun aniden yükselmesine bağlı olabileceği gibi hiç beklenmedik bir anda, hatta uykuda bile olabilir. Beyin anevrizması kanaması beynin içine ve etrafındaki beyin omurilik sıvısı dolu aralığa, yani subaraknoid aralığa olur. Bu nedenle subaraknoid kanama (SAK) adını alırlar. Genellikle hayati tehdit eder. Bu nedenle anevrizma tanısı alan hastaların gerekli tedavilerinin ve takiplerinin ivedilikle yapılması gereklidir.

Belirtiler

1. Baş ağrısı: özellikle kanama olan hastalarda çok şiddetli baş ağrıları izlenebilir.
2. Bilinç bulanıklığı ve koma: Bu durum kanama geçirmiş hastalarda izlenir ve hayatı tehdit edebilir. Bazen hasta saniyeler içinde şuurunu kaybedip komaya girebilir.
3. Kanamalara bağlı olarak farklı çeşitlerde felç durumları, kollarda ve bacaklarda güçsüzlük, konuşma bozuklukları, idrar ve gaita kaçırma görülebilir.
4. Anevrizmanın basısına bağlı göz kapağında düşme, gözlerde kayma görülebilir.
5. Nöbet geçirme (görülme sıklığı daha azdır).

Tanı

Beyin anevrizması kanaması beynin içine ve etrafındaki beyin omurilik sıvısı dolu aralığa yani subaraknoid aralığa olur. Hemen daima hayatı tehdit eder bir hadisedir. Hasta ile pek çok zaman acil kliniklerde karşılaşılır. İlk istenen tetkik Beyin Tomografisidir (BT). Burada kanamanın yeri, miktarı, hidrosefali gibi beyinde eşlik eden diğer patolojiler tesbit edilebilir. Kanamanın tesbit edilmesinden sonra damar yapılarını görmek için BT-anjio ya da MR-anjio yapılabilir. Damar yapılarının değerlendirildiği en hassas tetkiklerden birisi DSA'dır (digital subtraction angiography). Bu radyolojik görüntüleme ile beyni besleyen (arter) ve içindeki kanı boşaltan (ven ve sinüsler) damarlar tüm detayları ile, varsa anevrizma gibi damarsal patolojiler ile birlikte görülebilir.

Tedavi

Cerrahi tedavide, kafatası açılarak anevrizma görülür, etraf dokulardan sıyrılır ve kliplerle anevrizma boynu kapatılarak kanın anevrizmaya dolması ve kanama önelenir. Endovaskuler tedavide, kasık atar damarından DSA yapılır gibi girilerek beyindeki anevrizma içerisi özel metallerle doldurulur ve böylece kanın buraya dolması ve kanama yapması önlenir. Tedavi türü, anevrizmanın yeri, boyutu, hastanın genel sağlık durumu, hastanın tercihi ve diğer durumlara göre değerlendirme yapıldıktan sonra seçilir.